Đây là bài viết của ông Chu Dung Cơ, nguyên Thủ tướng nước CHND Trung Hoa. Nhận thấy đây là bài viết hay, có tính triết lý của một người đã từng ở đỉnh cao quyền lực, nay nghỉ hưu, bước sang bên kia dốc cuộc đời. Sự chiêm nghiệm thực tế, những nghĩ suy về cuộc đời, sống như thế nào mới gọi là “ Hạnh Phúc”?... Ông Chu Dung Cơ viết dễ hiểu, xúc tích... giúp người đọc thêm một tia sáng, rọi thêm rõ trên con đường đời đi gần đến đích . Tháng ngày hối hả trôi qua, đời người ngắn ngủi, thoáng chốc đã già. Chẳng dám nói hiểu hết mọi lẽ nhân sinh, nhưng chỉ có hiểu đời thì mới sống thanh thản, sống thoải mái. ·Qua một ngày là mất một ngày; ·Qua một ngày qua là vui một ngày; ·Vui một ngày là lãi được một ngày. Hạnh phúc do mình tạo ra. Vui sướng là mục tiêu cuối cùng của đời người, niềm vui ẩn chứa trong những sự việc vụn vặt nhất trong cuộc sống, mình phải tự mình tìm lấy. Hạnh phúc và vui sướng là cảm giác và cảm nhận, điều quan trọng là ở tâm trạng. Tiền không phải là tất cả nhưng không phải là không là gì. Đừng quá coi trọng đồng tiền, càng không nên quá so đo, nếu hiểu ra thì sẽ thấy nó là thứ ngoại thân, khi ra đời chẳng mang đến, khi chết chẳng mang đi. Nếu có người cần bạn giúp thì nên rộng lòng mở hầu bao, đó là một niềm vui lớn. Nếu dùng tiền mua được sự an nhàn tự tại thì đáng lắm chứ! Người khôn biết kiếm tiền, biết tiêu tiền và làm chủ được đồng tiền, không làm tôi tớ cho nó. Quảng đời còn lại càng ngắn ngủi thì càng phải làm cho nó phong phú. Người già cần phải thay đổi quan niệm củ kỹ, hãy chia tay với “ông sư khổ hạnh”, hãy làm “con chim bay lượn”. Cần ăn thì ăn, cần mặc thì mặc, cần chơi thì chơi, phải luôn luôn nâng cao chất lượng cuộc sống, hưởng thụ những thành quả công nghệ cao, đó mới là ý nghĩa sống của tuổi già. Tiền bạc sẽ là của con, địa vị thì tạm thời, vẽ vang rồi là quá khứ, chỉ còn có sức khỏe là thực sự của chính mình. Cha mẹ yêu con thì vô hạn, còn con yêu cha mẹ lại có hạn. Con ốm cha mẹ buồn lo, cha mẹ ốm con nhòm một cái hỏi vài câu là cảm thấy đã đủ rồi. Con tiêu tiền cha mẹ thoải mái, cha mẹ tiêu tiền con chẳng dễ. Nhà cha mẹ là nhà con cái nhưng nhà con cái không phải là nhà cha mẹ. Khác nhau là thế, người hiểu đời coi việc lo cho con là nghĩa vụ, là niềm vui, không bao giờ mong báo đáp. Mong chờ sự báo đáp của con cái là tự làm khổ mình! Ốm đau trông cậy vào ai? Trông cậy con ư? Nếu ốm dai dẵng có đứa con nào hiếu thảo ở bên dường không (Cứu bệnh sàng tiền vô hữu tử)? Trông vào bạn đời ư? Người ta cũng yếu lắm rồi có khi lo cho bản thân còn chưa xong. Cậy vào đồng tiền ư? Chỉ còn cách ấy. Cái được người ta chẳng hay để ý, cái không được thì hay nghĩ là nó to lắm, nó đẹp lắm. Thực tế sung sướng và hạnh phúc trong cuộc đời tùy thuộc vào sự thưởng thức nó ra sao. Người hiểu đời rất quý trọng và biết thửng thức những gì mình đã có, và không ngừng phát hiện thêm ý nghĩa của nó, làm cho cuộc sống vui vẽ hơn, giàu ý nghĩa hơn. Cần có tấm lòng rộng mở, yêu cuộc sống và thưởng thức cuộc sống, trông lên chẳng bằng ai, trông xuống chẳng ai bằng mình (Tỷ thượng bất túc, tỷ hạ hữu dư), biết đủ thì lúc nào cũng vui (Tri túc thường lạc). Tập cho mình có nhiều đam mê, vui với chúng và không biết mệt tự tìm niềm vui. Tốt bụng với mọi người, vui vì làm được việc thiện, lấy việc giúp người làm niềm vui. Con người ta vốn chẳng biết phân biệt giàu nghèo sang hèn, tận tâm với công việc là coi như đã có cống hiến, có thể yên lòng, không hổ thẹn với lương tâm là được. Huống hồ người ta ai cũng suy nghỉ kỹ cả rồi, ai cũng thế cả thôi, cuối cùng là trở về với tự nhiên. Thực ra ghế cao chẳng bằng tuổi thọ cao, nhưng tuổi thọ cao không bằng niềm vui thanh cao. Quá nữa đời người dành cho sự nghiệp, cho gia đình, cho con cái, bây giờ thời gian còn lại cẳng bao nhiêu nên dành cho mình, quan tâm đến bản thân, sống thế nào cho vui thì sống, việc gì muốn làm, thích thì làm ai nói sao mặc kệ, mình đâu phải sống để người khác thích hay không thích. Nên biết sống thật với bản thân mình. Sống ở trên đời không thể vạn sự như ý, có khiếm khuyết là lẽ thường tình. Nếu cứ chăm chăm cầu toàn làm cho khổ sở cả một đời. Chẳng thà cứ thản nhiên đối mặt với hiện thực, thế nào cũng xong. Tuổi già nhưng tâm không già, thế là cao tuổi mà không già, tuổi chưa cao mà tâm đã già thế là tuổi thì còn trẻ mà đã già rồi. Nhưng xử lý một vấn đề nào đó thì nên lắng nghe già. Sống phải năng hoạt động nhưng đừng quá mức. Ăn uống quá thanh đạm thì không đủ chất bổ nhưng quá nhiều thịt cá thì không hấp thụ hết được. Quá nhàn rổi thì buồn tẻ, nhưng quá ồn ào thì lại khó chịu. Người ngu thì gây bệnh (hút thuốc, say rượu, tham ăn, tham uống…). Người dốt thì chờ bệnh (Ốm đau mới đi khám bệnh). Còn người khôn thì phòng bệnh, chăm sóc bản thân, chăm sóc cuộc sống. Đói mới ăn, mệt mới nghỉ, thèm ngủ mới ngủ, ốm mới đi khám bệnh – đều đã là quá muộn. Chất lượng cuộc sống của người già cao hay thấp chủ yếu tùy thuộc vào cách tư duy. Tư duy hướng đến cái lợi là bất cứ việc gì cũng đều xem xét theo yếu tố có lợi. Dùng tư duy hướng đến cái lợi để thiết kế cuộc sống tuổi già sao cho cuộc sống tuổi già đầy sức sống và tự tin. Cuộc sống có nhiều hương và đầy vị. Tư duy hướng đến cái hại là tư duy tiêu cực sống qua ngày với tâm lý bi quan, cuộc sống sẽ chóng già và chóng chết. Chơi là một trong những nhu cầu cơ bản của tuổi già. Hãy dùng trái tim con trẻ để tìm cho mình một trò chơi ưa thích nhất. Trong khi chơi hãy thể nghiệm niềm vui chiến thắng, thua không cay cú, chơi là chính mà. Về tâm lý người già cũng cần kích thích và hưng phấn để tạo ra các vòng tuần hoàn lành mạnh. “Hoàn toàn khỏe mạnh” đó là nói thân thể khỏe mạnh, tâm lý khỏe mạnh và biết tự chủ. Tâm lý khỏe mạnh là biết chịu đựng, biết tự chủ, biết giao tiếp. Đạo đức khỏe mạnh là có tình thương yêu và sẳn sàng giúp người và có lòng khoan dung. Người chăm làm điều thiện sẽ sống lâu. Con người là con người xã hội, không thể sống biệt lập, bưng tai, bịt mắt, nên chủ động tham gia hoạt động công ích, hoàn thiện bản thân mình trong hoạt động xã hội. Thể hiện giá trị của mình đó là cách sống lành mạnh. Cuộc sống tuổi già nên đa tầng, đa nguyên, nhiều màu sắc. Có một hai người bạn tốt thì chưa đủ, nên có một nhóm bạn già. Tình bạn làm đẹp thêm cuộc sống tuổi già, làm cho cuộc sống có nhiều hương vị và nhiều màu sắc. Con người ta chịu đựng, hòa giải và xua tan nổi đau đều có thể dựa vào chính mình. Thời gian là vị thuốc tốt nhất. Quan trọng là khi đau buồn chọn cách sống thế nào. Tại sao khi về già người ta hay “hoài cựu” (hay nhớ lại chuyện xa xưa)? Đến những năm cuối đời người ta đã đi đến cuối con đường sự nghiệp, vinh quang xưa kia đã trở thành mây khói xã vời, đã đứng ở sân ga cuối cùng, tâm linh cần trong lành, tinh thần cần thăng hoa, người ta muốn tìm lại những tình cảm chân thành. Về lại chốn xưa, gặp lại người thân, cùng nhắc lại những ước mơ thưở nhỏ, cùng bạn học nhớ lại bao nhiêu chuyện vui thời trai trẻ, có như vậy mới tìm lại được cảm giác của một thời đầy sức sống. Quý trọng và được đắm mình trong những tình cảm chân thành là một niềm vui lớn của tuổi già. Nếu bạn đã cố gắng hết sức mà vẫn không thay đổi tình trạng không hài lòng thì mặc kệ nó! Đó cũng là một sự thoải mái. Không phải việc gì cũng cố gắng là làm được. Quả ngắt vội không bao giờ ngọt. Sinh – lão - bệnh – tử là chuyện thường tình, là quy luật ở đời, không chống lại được. Khi thần chết gọi thì thanh thản ra đi. Cốt sao sống cho ngay thẳng, không hổ thẹn với lương tâm và cuối cùng đặt cho mình một dấu chấm hết thật tròn. | 
